Đặc Điểm Của Vi Phạm Pháp Luật

Pháp luật là hệ thống các quy tắc xử sự có tính chất ràng buộc phổ biến do nhà nước ban hành hoặc thừa nhận và bảo đảm thực thi, thể hiện ý chí của giai cấp thống trị và là nhân tố điều chỉnh sự phát triển của các quan hệ xã hội phù hợp với lợi ích của giai cấp họ.

Nguồn gốc - sự ra đời của pháp luật

Pháp luật ra đời từ nhu cầu của xã hội để quản lý một xã hội đã phát triển một chút. Khi xã hội trở nên quá phức tạp, xuất hiện những giai cấp có lợi ích đối lập nhau và cần phải có chính trị giai cấp để bảo vệ lợi ích của giai cấp, lực lượng kinh tế chính trị thống trị trong xã hội.

Pháp luật là hệ thống các quy định bắt buộc do nhà nước ban hành, thể hiện bản chất của giai cấp thống trị.

Pháp luật ra đời cùng với sự ra đời của nhà nước, là công cụ quan trọng để thực hiện quyền lực nhà nước, bảo vệ lợi ích của giai cấp thống trị và duy trì địa vị của mình. Nhà nước và pháp luật đều là sản phẩm của cuộc đấu tranh giai cấp.

Pháp luật là gì? Những đặc điểm của pháp luật

Khác với các loại quy phạm khác đang tồn tại trong xã hội, những đặc điểm của pháp luật được nổi bật sau:

Chủ thể duy nhất có quyền ban hành luật là Nhà nước

Để ban hành luật cần phải trải qua nhiều quy trình, thủ tục phức tạp, có sự tham gia của nhiều chủ thể như tổ chức, cá nhân, cơ quan nhà nước để đảm bảo các nội dung của luật. tính chặt chẽ và khả năng ứng dụng rộng rãi.

Ngoài việc ban hành luật, nhà nước còn có thể thừa nhận các tập quán của xã hội bằng cách ghi các tập quán này vào luật thành văn.

Tính quy phạm chung của pháp luật thể hiện ở chỗ pháp luật được áp dụng rộng rãi cho mọi thành viên trong xã hội chứ không riêng cá nhân, tổ chức nào. Vì vậy, mọi người trong xã hội đều phải tuân theo các quy định của pháp luật đã được ban hành.

- Pháp luật được bảo đảm thực hiện bằng quyền lực của nhà nước

Vì pháp luật là quy tắc xử sự chung của toàn xã hội, được nhà nước thực thi bằng nhiều biện pháp, từ giáo dục, thuyết phục đến cưỡng chế.

Pháp luật được nhà nước bảo đảm thực hiện bằng nhiều biện pháp như đã nêu trên, trong đó có những biện pháp cưỡng chế nhà nước rất nghiêm khắc như phạt tiền, phạt tù có thời hạn, tù chung thân, v.v. Thực hiện pháp luật của nhà nước đã đảm bảo rằng pháp luật vẫn được các tổ chức tuân theo. và cá nhân, và được thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả trong đời sống xã hội.

- Ngoài nội dung, pháp luật còn có sự chặt chẽ về mặt hình thức, thể hiện ở dạng văn bản.

Hình thức thể hiện pháp luật bao gồm các văn bản quy phạm pháp luật được quy định rõ ràng, cụ thể, chặt chẽ trong từng điều khoản nhằm tránh hiểu nhầm dẫn đến lạm dụng pháp luật.

Những quy định cụ thể này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện pháp luật của người dân cũng như việc áp dụng và điều chỉnh của các cơ quan có thẩm quyền của Nhà nước.

Xem thêm: Thuê mua nhà ở xã hội là gì

Pháp luật là gì? Những đặc điểm của pháp luật

Từ những đặc điểm của pháp luật được nêu trên, có thể thấy pháp luật có vai trò hết sức quan trọng trong đời sống xã hội, đặc biệt là:

- Đối với nhà nước, pháp luật được coi là công cụ hữu hiệu nhất để quản lý mọi vấn đề của xã hội

Như đã nói ở trên, vì pháp luật là khuôn mẫu chung, bắt buộc nên mọi người trong xã hội đều phải tuân thủ các quy định của pháp luật. Việc không tuân thủ hoặc không tuân thủ các quy định của pháp luật sẽ bị xử phạt tương ứng tùy theo hành vi vi phạm.

Đối với công dân, pháp luật là phương tiện quan trọng để mọi công dân bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Theo quy định của pháp luật, đảm bảo mọi người được thực hiện các quyền cũng như nghĩa vụ của mình theo quy định và các quyền này sẽ được quy định và bảo vệ một cách tốt nhất.

- Đối với toàn xã hội nói chung, pháp luật đã thể hiện vai trò của mình trong việc bảo đảm cho toàn xã hội hoạt động, tạo ra và duy trì sự bình đẳng trong cộng đồng.

Để đảm bảo cho xã hội phát triển một cách ổn định và bền vững nhất thì pháp luật có vai trò hết sức quan trọng mà mọi người trong xã hội phải thực hiện.

Theo Thạc sĩ, Luật sư Nguyễn Đức Hùng, Phó Giám đốc Công ty Luật TNHH TGS, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho biết, hiện nay không có văn bản pháp luật nào quy định cụ thể thế nào là vi phạm pháp luật.

Tuy nhiên, qua nghiên cứu khoa học và thực tiễn giải quyết, Luật sư cho biết, có thể hiểu vi phạm pháp luật là hành vi làm trái luật, có lỗi và do chủ thể có năng lực trách nhiệm pháp lý thực hiện. Hành vi này xâm hại đến các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ.

Một số ví dụ về hành vi vi phạm pháp luật phổ biến như:

- Buôn bán, vận chuyển trái phép chất ma túy;

- Không đội mũ bảo hiểm, không có bằng lái khi tham gia giao thông;

- Lấn chiếm đất đai của nhà hàng xóm, đất công ích của xã…

Dấu hiệu nhận biết vi phạm pháp luật thế nào?

Từ cách hiểu nêu trên, có thể nhận thấy các dấu hiệu của vi phạm pháp luật bao gồm:

- Là hành vi trái pháp luật và gây nguy hiểm cho xã hội:

Đây là dấu hiệu đầu tiên và tương đối quan trọng bởi ngoài pháp luật, các quan hệ xã hội còn chịu sự điều chỉnh của đạo đức, phong tục, tập quán. Do vậy, vi phạm pháp luật trước tiên phải là hành vi trái pháp luật để phân biệt với các hành vi trái đạo đức, phong tục, tập quán…

Đồng thời, các hành vi của cá nhân, tổ chức được thực hiện dưới dạng hành động hoặc không hành động, đáng lưu ý, các hành vi này phải gây nguy hiểm cho xã hội và xâm phạm tới các quan hệ được pháp luật bảo vệ.

- Là hành vi do chủ thể có năng lực trách nhiệm pháp lý thực hiện:

Điều này có nghĩa, nếu hành vi có tính chất trái pháp luật nhưng do chủ thể không có năng lực trách nhiệm pháp lý thực hiện thì không bị coi là vi phạm pháp luật. Theo đó, năng lực trách nhiệm pháp lý là khả năng mà pháp luật quy định cho chủ thể phải chịu trách nhiệm về hành vi của mình.

Theo quy định, chủ thể là cá nhân sẽ có năng lực này khi đạt đến một độ tuổi nhất định và trí tuệ phát triển bình thường.

- Là hành vi có lỗi của chủ thể:

Để xác định vi phạm pháp luật cần xem xét cả mặt chủ quan của hành vi tức yếu tố lỗi của người thực hiện hành vi. Lỗi là yếu tố chủ quan thể hiện thái độ của chủ thể đối với hành vi trái pháp luật.

Nếu một hành vi trái pháp luật được thực hiện do những điều kiện hoàn cảnh khách quan, chủ thể thực hiện hành vi không cố ý và cũng không vô ý thực hiện hoặc không nhận thức được hành vi của mình có thể để lại hậu quả gì thì chủ thể đó không bị xem là có lỗi và hành vi đó không bị xem là hành vi vi phạm pháp luật.

- Xâm hại tới các quan hệ xã hội được pháp luật xác lập và bảo vệ:

Các quan hệ xã hội được pháp luật xác lập và bảo vệ gồm:

+ Quan hệ nhân thân: Nghĩa vụ nuôi dưỡng, chu cấp của cha mẹ với con cái; quan hệ hôn nhân gia đình,…

+ Quan hệ tài sản: Khi thực hiện các giao dịch mua bán, vay mượn,…

Một số ví dụ về vi phạm pháp luật và các vi phạm khác:

+ Hành vi "Giết người"; "Trộm cắp tài sản"; "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản"…

+ Người thuê nhà nhưng không trả tiền thuê và hết hạn hợp đồng mà không trả nhà.

-Sinh viên sử dụng tài liệu làm bài thi khi…

- Sống không trung thực, lừa dối cha mẹ, bạn bè;

- Thờ ơ trước nỗi đau của người khác…

Cấu thành vi phạm pháp luật gồm những gì?

Vi phạm pháp luật nói chung được cấu thành bởi 04 yếu tố sau:

Là những biểu hiện ra bên ngoài thế giới khách quan của vi phạm pháp luật gồm: Hành vi trái pháp luật; sự thiệt hại cho xã hội và quan hệ nhân quả giữa hành vi trái pháp luật với sự thiệt hại cho xã hội; thời gian, địa điểm, công cụ vi phạm.

Là trạng thái tâm lý bên trong của chủ thể khi thực hiện hành vi trái pháp luật, gồm các yếu tố: Lỗi, động cơ, mục đích vi phạm pháp luật. Trong đó:

- Lỗi là trạng thái tâm lý thể hiện thái độ tiêu cực của chủ thể đối với hậu quả xấu trong hành vi của mình và trong chính hành vi đó tại thời điểm chủ thể thực hiện hành vi trái pháp. Lỗi được chia thành hai loại: Lỗi cố ý và lỗi vô ý

- Động cơ là cái thúc đẩy chủ thể thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.

- Mục đích là kết quả cuối cùng mà chủ thể vi phạm pháp luật hướng tới, mong đạt tới khi thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.

Là cá nhân, tổ chức có năng lực trách nhiệm pháp lý và đã thực hiện hành vi trái pháp luật. Mỗi loại vi phạm pháp luật đều có chủ thể riêng tùy thuộc vào mức độ xâm hại các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ.

Là quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ nhưng bị hành vi trái pháp luật xâm hại tới.

Lao động vẫn làm việc vào ngày thứ bảy hàng tuần có được nghỉ 4 ngày dịp 02/9?